Każde dziecko rozwija się w indywidualnym tempie.  Jedno dziecko zaczyna chodzić, kiedy skończy 15 miesięcy, inne kiedy nie ma jeszcze skończonych 9 miesięcy. Podobnie jest z mową dziecka. Jedni zaczynają mówić bardzo wcześnie, inni przez dłuższy okres dogadują się z otoczeniem poprzez gesty lub bliżej nieokreślone dźwięki.

Jednakże należy pamiętać o tym, że większość dzieci wykonuje w tym samym czasie pewne czynności, które przygotowują je do opanowania systemu językowego.

Poniżej przygotowałam dla Państwa kilka najważniejszych informacji.

Wiek dziecka:

Pierwszy miesiąc życia

Dziecko komunikuje się za pomocą krzyku.

2 – 4 miesiąc życia

Niemowlę zaczyna wydawać przypadkowe dźwięki jest to tzw. głużenie albo gruchanie ( guu, agu, aku, ghy). Reaguje na różne dźwięki, głośno się śmieje.

PAMIĘTAJ: Dźwięki wydawane przez dzieci w tym okresie brzmią na całym świecie podobnie. Nie ma też szczególnej różnicy w głużeniu dzieci słyszących i niesłyszących.

4- 6 miesiąc życia

To okres pierwszych zabaw dziecka głosem. Dziecko rozmawia z dorosłym posługując się prostymi sylabami.

6 – 7 miesiąc życia

W drugiej połowie pierwszego roku życia obserwujemy  gaworzenie samonaśladowcze czyli powtarzanie usłyszanych dźwięków np. ma-ma-ma, ba-ba-ba, da-da-da.

1 – 2 rok życia

Dziecko używa wszystkich samogłosek: a, o, e, u, i, y.

Wymawia następujące spółgłoski: p, b, m, t, d, n, k, ś czasem ć, pozostałe spółgłoski zastępowane są innymi o zbliżonym miejscu artykulacji. Dziecko upraszcza grupy spółgłoskowe, wymawiając najczęściej pierwsze sylaby lub końcówki.

Z końcem pierwszego roku życia pojawiają się  pierwsze wyrazy: mama, tata, baba.

2 – 3 rok życia

W mowie dziecka pojawiają się proste zdania.

Dziecko wymawia wszystkie samogłoski w tym również  nosowe ą i ę, chociaż w jego mowie mogą występować odstępstwa, np. zamiana samogłosek a=o; e=a; i=y.

Dziecko wymawia następujące spółgłoski:

w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, s, z, c, dz.

Zwiększa się liczba wypowiadanych słów.

W wieku 2 lat jest ich około 300, w wieku 3 lat ok. 1000.

4 – 5 rok życia

Pojawia się głoska r oraz głoski sz, ż, cz, dż, choć mogą być jeszcze wymawiane jak s, z, c, dz.

5 – 6 rok życia

Utrwalane są głoski: sz, ż, cz, dż. Mowa dziecka jest w   zasadzie zrozumiała. Głoska r powinna być już wymawiana.

U dzieci sześcioletnich mowa powinna być już opanowana  pod względem dźwiękowym.

7 rok życia

Dziecko ma już opanowaną technikę mówienia.

Drogi Rodzicu, pamiętaj, że każde dziecko rozwija się we własnym, swoistym tempie i niewielkie opóźnienia rozwoju mowy nie powinny być powodem do niepokoju. Stopień rozwoju mowy w danym momencie zależy od różnych czynników. Do najważniejszych należą psychofizyczny rozwój dziecka oraz wpływ środowiska. Opóźnienia w pojawianiu się poszczególnych stadiów rozwoju mowy nie powinny przekraczać 6 miesięcy, jeżeli któryś z etapów rozwoju mowy opóźnia się koniecznie skonsultuj się z logopedą.

Pomoc logopedy może być przydatna także w przypadku, gdy dziecko:

• rodzi się przedwcześnie z objawami wcześniactwa,
• manifestuje problemy neurorozwojowe,
• rozwija się wolno i nieharmonijnie,
• ma stwierdzone nieprawidłowe napięcie mięśniowe,
• późno podnosi główkę, późno siada i późno chodzi,
• ma lub miało kłopoty ze ssaniem, połykaniem, gryzieniem, żuciem,
• nieprawidłowo reaguje lub wcale nie reaguje na dźwięki otoczenia,
• mało gaworzy,
• jest mało aktywne głosowo,
• oddycha przez usta,
• uporczywie ślini się (nie kontroluje wycieku śliny),
• ma nieprawidłowo zbudowane narządy mowy między innymi język, podniebienie,
• zbyt długo było karmione butelką i ssie smoczek (ponad 6, 9 miesiąc życia),
• jest nadruchliwe lub apatyczne.